Thực hư chuyện người Nhật không dùng Ajinomoto nhưng lại sản xuất cho cả thế giới

Thứ Bảy 01/07/2017 | 7:39 Sáng

Umami

Bạn có biết ngoài 4 vị cơ bản: chua ,ngọt ,mặn ,đắng, Nhật Bản là quốc gia tìm ra hương vị thứ 5? Đó là Umami （旨味）. Đây là hương vị được tìm thấy do tiến sĩ Kikunae Ikeda khi ông đun tảo biển khô (Konbu) một món ăn truyền thống của Nhật.

Nếu còn lạ lẫm với tên gọi của hương vị này, thì có một thương hiệu quen thuộc giúp bạn gợi nhớ. Một loại gia vị vô cùng phổ biến ở Việt Nam và được cả thế giới ưa chuộng – Bột ngọt Ajinomoto.

Được sáng chế bởi tiến sĩ Kikunae Ikeda và nhà sản xuất I-ốt thời bấy giờ, Saburosuke Suzuki. Bột ngọt Ajinomoto được xem là gia vị đầu tiên mang hương vị Umami trên thế giới. Đây là phát minh mang tính lịch sử vì mức độ tiện lợi và thơm ngon mà nó mang đến. Hiện nay, Ajinomoto có mặt trong tất cả siêu thị và cửa hàng trên 100 quốc gia và khu vực.

Không những bột ngọt, sản phẩm của Ajinomoto ngày càng được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới

Bột ngọt trong cuộc sống người Nhật

Từ vài năm trước, tin đồn Ajinomoto gây hại cho sức khoẻ bắt đầu lan truyền trong nước. Có những người nói rằng ăn nhiều bột ngọt sẽ gây suy giảm trí nhớ và một số bệnh như tiểu đường. Một thời gian dài người tiêu dùng đã bị ảnh hưởng và hạn chế sử dụng bột ngọt hoặc bỏ hẳn trong bữa ăn gia đình. Tuy nhiên, tin đồn này không chỉ có ở Việt Nam mà cả nước Nhật, nhiều người Nhật cũng tin rằng bột ngọt không hề tốt cho sức khoẻ và vị Umami nó tạo ra hoàn toàn giả nên đã từ bỏ bột ngọt.

Thế nhưng, việc Ajinomoto mất ưu thế trong thị trường nội địa là không hề có. Vì nếu dạo quanh những siêu thị ở Nhật, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những lọ Ajinomoto nhỏ với Logo gấu trúc đỏ được bày bán. Ngoài ra, những sản phẩm khác tạo Umami của hàng này là Hondashi (ほんだし）cũng khá phổ biến.

Một số nhà hàng nhỏ và bình dân ở Nhật hầu hết sẽ dùng Ajinomoto để chế biến vì dễ dàng tiết kiệm chi phí và thời gian. Một số gia đình vẫn thỉnh thoảng sử dụng bột ngọt khi nấu Súp Miso hay món trứng sống chan cơm (Tamago kakegohan) như quảng cáo dưới đây.

Doanh thu hằng năm về thực phẩm của Ajinomoto nội địa vẫn cao hơn doanh thu xuất khẩu thế giới. Tuy sản phẩm trong nước của hãng này không chỉ riêng bột ngọt nhưng qua đây cũng cho thấy người Nhật vẫn tin dùng Ajinomoto như một công ty thực phẩm có chất lượng.

Tổng doanh số bán ra trong nước năm 2014 cao hơn nước ngoài.

Thế nhưng, đối với một dân tộc xem trọng sức khoẻ như Nhật dù là tin đồn nhưng vẫn sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều. Chắc chắn một điều rằng người Nhật hiện nay không còn dùng nhiều bột ngọt như trước. Tuy vậy, Umami là hương vị làm nên ẩm thực Nhật Bản nên để tạo ra vị ngọt người Nhật đã dùng những nguyên liệu từ thiên nhiên. Như là: tảo bẹ Konbu, Cá khô Niboshi, Cá bào Katsuobushi, nấm hay xương hầm, củ cải như ở một số quán Ramen…

Vậy rốt cuộc, bột ngọt liệu có thật sự gây hại cho sức khoẻ?

Đây luôn là câu hỏi làm đau đầu thế thế giới kể cả người Nhật.

Thành phần Mononatri Glutamat (MSG) có trong bột ngọt hoàn toàn được làm từ thiên nhiên, đó là tinh bột. Tin đồn trong bột ngọt chứa hoá chất gây hại là hoàn toàn sai lầm. Tuy nhiên, nếu liều lượng dùng vượt quá mức cho phép thì cơ thể phải làm việc liên tục để đào thải, sẽ khiến bạn mệt mỏi và có nguy cơ mắc nhiều bệnh lý. Giống như muối hay các gia vị khác, nếu quá liều sẽ tạo thành chất độc gây hại.

Tuy nhiều năm liền Ajinomoto đã đệ trình yêu cầu kiểm tra tính an toàn trong thành phần bột ngọt. Và kết quả luôn luôn đạt tiêu chuẩn an toàn với sức khoẻ con người. Thế nhưng xung quanh những tin đồn tràn lan, dù đã mất đi vị thế trước đây Ajinomoto cùng các sản phẩm của thương hiệu này vẫn được tin dùng trên khắp thế giới.

Có một mẩu chuyện vui trong quá trình phát triển loại bột ngọt này của hãng Ajinomoto.

Lúc đó, người đứng đầu Ajinomoto đã ra lệnh cho các nhân viên nghĩ cách để tăng doanh thu. Cuối cùng chiến dịch hãng này lựa chọn đó là…làm cho lỗ của bình đựng bột ngọt to hơn trước đây, để người dùng nhanh hết và buộc phải đi mua thêm.

Bột ngọt Ajinomoto sản xuất ở Việt Nam là dạng gói nên có lẽ nhiều người không để ý đến chuyện này nhưng ở Nhật, hầu như nhắc đến bột ngọt họ lại nhớ đến mẩu chuyện vui này. Tuy nhiên, có thật hay không lại còn là bí ẩn.