Lễ hội người chết ở Nhật Bản: Khoảnh khắc giao thoa của hai thế giới

Thứ Ba 17/07/2018 | 10:13 Sáng

Mỗi mùa hè, người Nhật xa xứ lại trở về quê hương và quây quần cùng những người thân đã khuất. Thời khắc ấy khiến hai thế giới âm dương như hòa làm một trong tâm thức người dân.

Tháng 7, tháng 8 hàng năm, đất nước Nhật Bản lại rộn ràng chuẩn bị cho lễ hội người chết. Ngôi làng đánh cá bình yên và ảm đạm Himeshima cũng hòa chung không khí.

Lễ hội người chết Obon là bữa tiệc đánh dấu sự trở lại của những người đã khuất, được tổ chức hàng năm tại Nhật Bản.

Niềm tin về sự tồn tại thế giới bên kia và kết nối giữa sự sống và cái chết đã có từ nghìn xưa, nhưng nhiều học giả đều đồng tình rằng lễ hội này bắt nguồn từ Urabon-kyo, một kinh sách trong đạo Phật.

Theo đó, một đệ tử của Đức Phật tìm thấy mẹ anh ở trong vương quốc của những ác ma, nơi linh hồn bị bỏ đói và khao khát trở về thế giới bên kia. Đức Phật đã chỉ giáo cho anh đặt thức ăn và nước uống, sau đó nhờ các nhà sư cúng tế vào ngày trăng tròn thứ 7 trong năm. Điều đó sẽ giải thoát những linh hồn khỏi sự hành hạ.

Đúng như kinh sách, những gia đình trên khắp Nhật Bản lại trở về quê hương sinh thành những ngày giữa tháng 7 này (hoặc tháng 8 ở một số vùng) để thể hiện sự tưởng nhớ người đã khuất, cũng như giải thoát những linh hồn vẫn chưa được yên nghỉ.

Lễ hội diễn ra trong 3 ngày (khoảng 13-15/7), thường bắt đầu với nghi lễ “Mukaebi” – dẫn dắt những linh hồn về với quê nhà bằng ánh sáng của ngọn lửa và đèn lồng.

Các gia đình đều lập nên 2 “Shoryo-dana” – bàn thờ với trái cây, hương và hoa – một cho tổ tiên của gia đình và thứ hai cho các linh hồn chưa yên nghỉ. Ngoài ra Obon còn có các nghi lễ phổ biến khác như dọn dẹp và trang trí các ngôi mộ của tổ tiên, chuẩn bị các bữa ăn đặc biệt cúng tổ tiên…

Những trẻ em được hóa trang thành “Kitsune” – một chú cáo hay chú hươu trong vườn nhà hàng xóm. Từ này cũng là tên một nhân vật dân gian nổi tiếng có phép thuật và quyền năng của Nhật Bản. Người đánh cá say rượu, geisha hay Lady Shizuka – vũ công nổi tiếng thế kỷ 12 – cũng là những hình ảnh thường được bắt gặp tại lễ hội Obon.

Bon Odori, một điệu nhảy dân gian của cộng đồng, là điểm nhấn của lễ hội. Điệu nhảy rất đơn giản, vì thế mọi người đều có thể tham gia vào đám đông nhảy múa mà không cần đến kỹ năng. Các vũ công trang điểm và khoác lên mình vẻ ngoài giống với các nhân vật dân gian nổi tiếng. Mọi người nhảy múa xung quanh một sân khấu, nơi nhạc sĩ và các tay trống taiko trình diễn.

Đêm cuối cùng của Obon kết thúc với nghi thức “okuribi” – lời từ giã và chào tạm biệt những linh hồn với ánh sáng của lửa trại và đèn lồng rực rỡ.