“Làm theo hoặc bị sa thải” – Muôn kiểu “lạm dụng” ở Nhật Bản

Khi đã bị ném vào đời, bạn ít nhiều sẽ trải nghiệm cảm giác bị quấy rối, lợi dụng. Nhắc tới Nhật Bản パワハラ/Pawa Hara (lạm quyền) và セクハラ/Seku Hara (quấy rối tình dục) là hai cụm từ thường xuyên được nhắc tới.

Thế nhưng còn rất nhiều kiểu quấy rối khác bạn nên biết.

パワハラ/Pawa Hara – Lạm dụng quyền lực

Ảnh https://www.keyman.or.jp/kn/articles/1903/14/news001.html

Đây là kiểu bắt nạt thường gặp nơi công sở, kẻ thực hiện là cấp trên, những người có địa vị xã hội cao hơn, hoặc những kẻ có quan hệ tốt, lợi dụng quyền lực của mình để hạ bệ người khác. Nạn nhân của Pawa Hara thường ở vị trí không thể lên tiếng, dẫn tới trầm cảm, thậm chí tự sát.

モラハラ/Mora Hara – Quấy rối đạo đức

Ảnh https://teniteo.jp/c01/m001/PofhG

Theo như tên gọi, đây là hình thức quấy rối tinh thần, có thể biểu hiện bằng cả lời nói và hành động. Ví dụ khi bạn học, giáo viên, phụ huynh cố tình làm ngơ trước những nỗ lực của bạn, không công nhận thực lực của bạn, có những biểu hiện bằng lời nói hoặc hành động để khiến bạn tự hạ thấp chính mình.

アルハラ/Aru Hara – Quấy rối bằng chất có cồn

Ảnh https://bizspa.jp/post-108481/

Văn hoá Nomikai ở Nhật giữa các nhân viên trong công ty rất phổ biển. Không may, đây lại là cơ hội cho những kẻ thích bắt nạt, lạm dụng người khác. Nhiều người bị ép uống nhiều chất có cồn bất chấp khả năng của bản thân. Aru Hara thường đi kèm với Pawa Hara, khi cấp trên ép uống và cấp dưới không thể từ chối hay giữa lính cũ và lính mới,…

アカハラ/Aka Hara – Quấy rối học thuật

Ảnh https://business-textbooks.com/academic-harassment/

Trong dạng quấy rối này, giáo viên là người thực hiện, bằng cách cấm học sinh, sinh viên sử dụng một số dạng tài liệu nhất định (được phép sử dụng theo quy đinh), không bao gồm tên của học sinh, sinh viên trong luận án hay nghiên cứu có sự tham gia của học sinh, sinh viên đó mà không đưa ra lời giải thích thoả đáng. Đây là một dạng cụ thể của Pawa Hara.

キャンパスハラスメント/ Kyanpasu Harasumento – Quấy rối tại trường

Ảnh https://business-textbooks.com/harassment32/

Tương tự như Aka Hara, tuy nhiên dạng này thường xảy ra giữa học sinh, sinh viên với nhau, thông thường giữa Senpai và Kouhai.

セクハラ/ Seku Hara – Quấy rối tình dục

Seku Hara có thể xảy ra với cả nam và nữ, nhưng nạn nhân thường thấy là phụ nữ, được thực hiện bởi những người đàn ông lạm dụng sức mạnh của mình.

Ảnh https://corporate.vbest.jp/columns/1498/

Trong xã hội Nhật Bản, Seku Hara còn được chia thành 2 dạng. Dạng đầu tiên xảy ra ở công ty hay trường học, thông thường được thực hiện bởi những kẻ dùng vị trí/thứ bậc của mình để gây áp lực cho người khác tuân theo mong muốn của họ, thực hiện hành vi lạm dụng và yêu cầu nạn nhân giữ im lặng. Dạng thứ hai chỉ xảy ra ở công ty, bao gồm sử dụng lời lẽ không đứng đắn, có hành vi đụng chạm nhạy cảm mà không có sự đồng ý.

ジェンハラ/Jen Hara – Quấy rối về giới tính

Ảnh https://business-textbooks.com/harassment32/

Loại này bao gồm các bình luận ám chỉ về giới, có thể bị hiểu nhầm là trò đùa. Ví dụ “Anh là đàn ông mà gái tính nhỉ” hay “Là con gái mà sao cô ăn nhiều thế”,…

セカンドハラスメント/Sekando Harasumento – Quấy rối lần thứ 2

Đây là dạng quấy rối xảy ra với nạn nhân của bất kỳ dạng nào kể trên, khi họ cố đề xuất vấn đề lên cấp trên để được giải quyết, nhưng cuối cùng lại càng bị tổn thương hơn. Họ thường bị cho là hoang tưởng, hoặc bị khuyên rằng hãy chịu đựng vì đây là chuyện xảy ra với bất kỳ ai.

Ảnh https://www.youtube.com/watch?v=JqIv1ux8Mr0

Ngoài ra còn nhiều dạng quấy rối khác không được đề cập như quấy rối mùi hương, quấy rối thú cưng, quấy rối công nghệ,… đa số đều bắt nguồn từ hai loại chính là Pawa Hara và Seku Hara.

Biết được các dạng lạm dụng, quấy rối để bảo vệ chính mình, đồng thời tránh trường hợp trở thành thủ phạm, hoặc tiếp tay cho các hành vi này !

• lạm dụng
• Quấy rối