Lý do nghề săn bắt cá voi truyền thống hơn 400 năm ở Nhật Bản gặp trở ngại, vì người dân không còn ưa chuộng thịt cá voi nữa?

Năm 2019, Nhật Bản khôi phục lại hoạt động săn bắt cá voi để phục vụ mục đích thương mại sau hơn 30 năm. Tuy vậy có những dấu hiệu cho thấy ngành nghề truyền thống này đang ngày càng mai một.

Không khó để tìm thấy những bằng chứng về mối liên hệ hàng thế kỷ giữa Wada, thành phố ven biển Minamiboso, tỉnh Chiba, miền Nam Nhật Bản với hoạt động săn bắt cá voi.

Hoạt động đánh bắt cá voi thương mại ở Nhật Bản hiện đang sống nhờ trợ cấp của Chính phủ.

Khi đến thăm thị trấn nằm trên bờ biển Thái Bình Dương này, du khách được chào đón bằng một mô hình bộ xương cá voi xanh, thưởng thức món thịt cá voi chiên giòn tại các nhà hàng địa phương và mua những món quà lưu niệm tại một cửa hàng gần đó.

Khi Nhật Bản rút khỏi Uỷ ban săn bắt cá voi quốc tế (IWC) vào năm 2019, người dân thành phố Wada đã vui mừng với hy vọng quay trở lại hoạt động săn bắt và tiếp tục ngành nghề truyền thống có từ hơn 400 năm trước.

Ngư dân ở Nhật Bản giết mổ một con cá voi.

Thế nhưng sau 2 năm, hoạt động săn bắt cá voi ở Wada và các thị trấn khác tại Nhật Bản không phát triển mạnh như mong đợi.

Theo Guardian, ngành công nghiệp săn bắt cá voi của Nhật Bản đang gặp nhiều trở ngại. Nguyên nhân do ngư dân già đi, tàu thuyền lạc hậu, biến đổi khí hậu, và quan trọng hơn cả, người Nhật không còn ưa chuộng thịt cá voi.

Patrick Ramage, Giám đốc điều hành của Quỹ Quốc tế về Phúc lợi Động vật cho biết:

“Đánh bắt cá voi ở Nhật Bản hiện đang là một thất bại về kinh tế, chỉ có thể được duy trì nhờ trợ cấp Chính phủ”.

Thịt cá voi chiên xù được phục vụ tại một nhà hàng địa phương ở thành phố Wada, Nhật Bản.

Trong tương lai, ông Patrick Ramage tin rằng các thành phố săn bắt cá voi của Nhật Bản sẽ phải thay đổi, chuyển hướng sang du lịch sinh thái.

Ông Patrick Ramage nói thêm: ”Tốt hơn là để khách du lịch trả tiền cho việc ngắm cá voi hơn là người dân Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ việc săn bắt cá voi thông qua việc đóng thuế”.

Nhưng Yoshinori Shoji, Chủ tịch Gaibo Hogei, một công ty săn bắt cá voi hơn 70 năm ở thành phố Wada cho biết việc từ bỏ hoạt động săn bắt cá voi là điều không tưởng.

”Tôi biết điều này gây tranh cãi ở nhiều quốc gia khác trên thế giới, nhưng cá voi chỉ đơn giản là một nguồn thức ăn của chúng tôi”, Yoshinori Shoji nói.

Để duy trì ngành nghề truyền thống, thịt cá voi được phục vụ 2 lần một năm ở các trường tiểu học địa phương. Trẻ em được mời đến xem ngư dân săn cá voi tại nơi làm việc.

”Tại sao lại không được ăn thịt cá voi? Con người luôn săn bắt động vật hoang dã, tuỳ thuộc vào môi trường sống của chúng. Nhiệm vụ của chúng tôi là mang đến cho mọi người cơ hội thử thịt cá voi của địa phương. Chúng tôi không ép buộc mọi người”, ông Yoshinori Shoji nói thêm.

Tuy nhiên hoạt động săn bắt cá voi ở thị trấn Wada đang gặp rất nhiều khó khăn. Từ tháng 4 đến tháng 10/2020, người dân thị trấn chỉ bắt được 9 con cá voi và năm nay con số này vẫn vậy.

Các tàu Nhật Bản đồng loạt ra khơi vào ngày 3 tháng 4 để chính thức bắt đầu mùa săn bắt cá voi năm 2021, bất chấp các cuộc phản đối…

Ông Yoshinori Shoji cho biết, vùng biển ấm lên khiến những con cá voi di chuyển xa hơn về phía Bắc, trong khi những cơn bão ập đến thường xuyên đã khiến những chiếc thuyền săn cá voi của thành phố phải neo lại cảng trong thời gian dài.

Theo Junko Sakuma, chuyên gia kinh tế về hoạt động săn bắt cá voi của Nhật Bản, ngành nghề này sẽ không tồn tại nếu không có khoản trợ cấp của Chính phủ là 5,1 tỷ Yên hàng năm (khoảng 44,5 triệu USD).

Bà Sakuma cho biết: ”Đã từng có những tranh cãi giữa người Nhật Bản và người nước ngoài về việc săn bắt cá voi. Nhưng bây giờ hầu như không còn tranh cãi nữa, người Nhật chỉ đơn giản là đang quên dần đi món thịt cá voi truyền thống”.

• Săn bắt cá Voi