Thánh soi: Phải chăng Hotaru no Haka không nên dịch là Mộ Đom Đóm ?

Thứ Ba 17/04/2018 | 11:27 Sáng

Mộ Đom Đóm là bộ phim hoạt hình không còn xa lạ với các bạn Việt Nam. Bộ phim phủ màu chiến tranh “ám ảnh” và gây thương nhớ cả thời thanh xuân, đồng thời chiếm được rất nhiều tình cảm của cộng đồng fan Ghibli.

Vừa qua, các thánh soi đã có dịp “đào mộ” lại bộ Anime tuổi thơ này và “soi” được điểm thú vị sau đây. Cùng theo chân Japo tìm hiểu nhé!

Hình ảnh minh hoạ cho Poster Anime Mộ Đom Đóm là khung cảnh hai anh em ngồi trên đồi, xung quanh là những đốm sáng bao phủ tựa như những chú đom đóm đang toả sáng trong đêm. Em gái Setsuko nở nụ cười hạnh phúc, anh trai Seita trìu mến nhìn em bằng đôi mắt hiền lành.

Tuy nhiên, người ta nói rằng những đốm sáng trong Poster các bạn đang nhìn thấy không đơn thuần chỉ là đom đóm, mà thực chất đó là tia lửa bắn ra từ chiếc B29 oanh tạc từ bầu trời.

Với hình ảnh bên phải, nền trời đen kịt cùng đốm sáng rực rỡ làm người xem có cảm giác đây chỉ là một buổi tối thanh bình. Thế nhưng khi tăng độ sáng của bức ảnh thì giống như có một vệt sáng khổng lồ vừa quét qua và chực nuốt chửng hai anh em nhà Seita vậy.

Chính vì thế mà tên của bộ phim mới được đặt là Hotaru no Haka -火垂るの墓.

Hán tự 火垂るcó cách đọc đồng âm với Đom đóm (蛍- Hotaru) nhưng nó lại mang nghĩa như một đám cháy hay theo tình huống trên có thể gọi là bom lửa…Người thời xưa cũng ám chỉ những quả bom gieo xuống vùng đất chiến tranh là “đom đóm”.

Đây là một từ cổ được phát hiện trong bách khoa toàn thư thời Edo. Có lẽ người “khai quật” và đem nó trở lại ngày nay chỉ có tiểu thuyết gia Nosaka Akayuki, cha đẻ của Mộ đom đóm.

火垂るの墓のポスターのホタルが全て蛍じゃないという説をいま読んで、画像を解析してみたら本当だった。
知らなかったです…#火垂るの墓 pic.twitter.com/ZY9QVVhySb
— コミナミ・コミ (@comicloverhouse) April 13, 2018

Ảnh Twitter @comicloverhouse

Nếu thật sự dụng ý của tác giả ngay từ đầu đã mang nỗi niềm bi thương đến vậy thì có lẽ bức ảnh bên phải sẽ hợp lý hơn nhiều.

Xung quanh tranh cãi về tên gọi của Mộ Đom Đóm, còn có một giả thiết khác cho rằng “Hotaru” ý chỉ ánh sáng từ pháo hoa Senko Hanabi. Một loại pháo hoa thanh ngắn và nhỏ, khi đốt sẽ tạo thành chấm sáng tròn, xung quanh bắn ra những tia lửa li ti (Vì 火 là lửa và 垂るlà rủ, chảy xuống).

Nếu chấm sáng đó rơi xuống thì đồng thời pháo hoa cũng tàn. Senko Hanabi tựa như cảm xúc tiếc nuối của người Nhật về những điều đã qua, tiếng Nhật có từ Setsunai -切ない. Cũng giống như cảm xúc day dứt của tiểu thuyết gia Nosaka Akayuki khi đã không thể chăm lo cho em gái của mình và viết nên cuốn bán tự truyện Mộ đom đóm như một lời giải bày nỗi ân hận của bản thân trong quá khứ.

Ảnh minh hoạ Senko Hanabi : http://japanshopping.org/archives/shopping_report/6545

Quả là kỳ diệu phải không các bạn? Riêng những bộ phim của Ghibli thôi cũng có muôn vàn “quảng cáo thương hiệu” ẩn mình được các Fan “bới móc” rồi. Nhưng phát hiện mới về Mộ Đom Đóm lần này lại khiến tôi bàng hoàng hơn cả. Dù đã xem cách đây gần 10 năm trước nhưng khi nhìn thấy hai hình dung kia thì mọi cảm xúc như ùa về, buồn man mác.

Tuy còn nhiều giả thiết xung quanh tựa phim, nhưng theo tôi “Mộ Đom Đóm” vẫn là cái tên phù hợp nhất cho Hotaru no Haka. Thế nhưng đã trở thành Fan thì phải hiểu theo nhiều nghĩa, chứ không phải chỉ nghĩa đen thôi đâu nhé!

Chee