Ý nghĩa của từ “Itadakimasu” và “Gochisousama” trên bàn ăn của người Nhật
Khi người Nhật ăn cơm, họ sẽ nói ITADAKIMASU. Bạn có biết ý nghĩa thực sự của từ này là gì không?
Tại sao người Nhật được dạy rằng luôn phải nói như vậy khi bắt đầu bữa ăn? Điều này bắt nguồn từ ý nghĩa của từ ITADAKU là đội lên đầu.
Theo quy tắc của người Nhật, khi nhận được một thứ gì đó từ một người có địa vị cao, họ sẽ thể hiện sự tôn trọng bằng cách nâng nó lên trên đầu. Người ta sẽ vừa nâng món đồ lên cao và vừa hạ thấp đầu xuống.
Từ đó, từ ITADAKU được dùng trong cách nói về việc đội một thứ gì đó lên đầu. Điều này cũng có thể được tìm thấy trong ngôn ngữ hiện đại. Ví dụ như nếu có tuyết phủ trên đỉnh núi, người ta sẽ nói là “Yuki wo itadaita yama” (tạm dịch: núi được phủ tuyết trên đỉnh).
Vậy nên khi muốn thể hiện sự tôn trọng đối với ai đó, cách nói này như một hàm ý đưa đối phương lên phía trên mình. Vậy có phải từ này dùng để nói với mẹ hay các đầu bếp, những người đã nấu cho ta ăn? Không phải như vậy.
Mọi thứ chúng ta ăn đều là sinh vật sống. Không chỉ thịt, cá, trứng mà ngay cả rau, củ, quả, gạo đều có sự sống. Chúng ta sống được là nhờ ăn chúng, vì vậy hãy biết ơn và thể hiện sự tôn trọng đối với mọi thứ mà chúng ta ăn.
Thế nên việc bỏ mứa thức ăn cũng là một hành vi xấu ở Nhật Bản. Điều đó có nghĩa bạn đang lãng phí sinh mệnh quý giá của những sinh vật khác.
Còn một từ nữa mà bạn cũng nên nhớ, đó là từ GOCHISOUSAMA. Từ này luôn được người Nhật nói sau bữa ăn, nhưng có lẽ sẽ có ít người biết được ý nghĩa của từ này phải không nào?
Nếu viết nó ra bằng Hán tự, thì có lẽ bạn sẽ hiểu được đôi chút đấy. Nó sẽ được viết là “ご馳走様”.
Đối với những người biết chữ Hán, họ sẽ phần nào có thể hiểu được ý nghĩa của nó. Tuy nhiên, nếu dịch ra thì sẽ có nghĩa là bạn hãy để con ngựa chạy đi để thu thập các nguyên liệu ngon.
Thực tế là không có con ngựa nào cả, nhưng đó là một cách nói ẩn dụ về sự biết ơn với những người đã làm việc chăm chỉ, để có thể tạo ra những món ăn ngon như vậy.
Chữ “GO” đầu tiên là một từ lịch sự, “SAMA” là một cách nói tôn trọng và cũng giống với cách dùng khi thêm nó vào sau tên của một người nào đó.
Trước khi ăn, mọi người sẽ cùng bày tỏ lòng biết ơn tất cả các thực phẩm và bắt đầu ăn. Khi ăn xong, mọi người sẽ cùng cảm ơn những người đã làm ra món ăn và kết thúc bữa ăn Đây là quy tắc trên bàn ăn của người Nhật.
Tại sao người Nhật vẫn luôn luôn nói vậy khi ăn, dù cho hiện tại có thể họ đã quên mất những ý nghĩa đó?
Vì khi làm như vậy, giống như họ sẽ có được một thứ cảm giác ấm áp trên bàn ăn.
Đó vốn là một từ khó để chúng ta có thể dịch rõ nghĩa ra được. Nhưng với lòng biết ơn đối với mọi thứ, bạn chỉ cần nói theo như thế bằng tiếng Nhật thì không phải cũng tốt rồi hay sao?
Abe Kengo