Nhật Bản – Quốc gia động đất
Biện pháp ứng phó hàng đầu thế giới là gì?

Ngày 1 tháng 1 năm 2023, một trận động đất lớn đã xảy ra gần bán đảo Noto, giáp với bờ biển Nhật Bản. Tình hình vô cùng nghiêm trọng và mặc dù Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực hết sức để cứu trợ và khôi phục, nhưng có vẻ như sẽ mất khá nhiều thời gian để phục hồi.

Như các bạn đã biết, Nhật Bản là quốc gia thường xuyên hứng chịu nhiều trận động đất lớn. Khoảng 10% tổng số trận động đất trên thế giới xảy ra gần Nhật Bản nên đây được cho là con số khá lớn.
Vì vậy, Nhật Bản đã thiết lập các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về cấu trúc chịu lực để ngăn ngừa các tòa nhà sụp đổ, cải thiện trang thiết bị sơ tán, nâng cao kỹ năng của đội cứu hộ và hành động nhanh chóng. Tuy nhiên, các nghiên cứu vẫn đang được tiếp tục với hy vọng rằng nếu có thể dự đoán được động đất thì có thể ngăn chặn được thiệt hại ở mức tối thiểu.

Nghiên cứu kỹ lưỡng các trận động đất!

Ngân sách Chính phủ phân bổ dành cho nghiên cứu động đất là hơn 5 tỷ yên mỗi năm. Ngoài ra, còn có nghiên cứu được thực hiện bởi các trường đại học và công ty tư nhân nên tổng số tiền phân bổ khá lớn. Nghiên cứu động đất ở Nhật Bản bắt đầu vào năm 1880 với việc thành lập Hiệp hội địa chấn Nhật Bản.
Để dự đoán một trận động đất lớn, điều quan trọng là phải nghiên cứu những gì xảy ra như dấu hiệu cảnh báo trước khi động đất lớn xảy ra.
Hơn 4.000 cảm biến đã được lắp đặt để dự đoán các trận động đất lớn dựa trên những thay đổi nhỏ nhất. Sự quan trọng của việc theo dõi các biến động dưới đáy đại dương càng trở nên rõ ràng. Khi động đất xảy ra dưới đáy biển, có nguy cơ hình thành sóng thần. Trong trận động đất lớn phía Đông của Nhật Bản năm 2011, sóng thần đã gây ra thiệt hại nặng nề. Đó là lý do tại sao cần lắp đặt cảm biến khắp đáy đại dương.

Yêu cầu về độ chính xác của dự báo
Dự báo động đất ít nhất phải đạt mức độ này.
・Thời gian → Trong vòng một tuần
・Địa điểm → Gần Tokyo
・Quy mô → Thang cường độ địa chấn khoảng 6-7

Nếu ba yếu tố dự đoán này chính xác ở một mức độ nhất định, người dân ở khu vực Tokyo có thể sơ tán trong thời gian đó, nhưng nếu dự báo chung chung “trong vòng bao nhiêu năm” thì việc sơ tán là không thể.

Tại sao khó dự báo động đất?

Động đất được cho là do sự biến dạng của lớp vỏ trái đất nằm sâu dưới lòng đất. Lớp vỏ trái đất di chuyển và va chạm vào nhau gây ra biến dạng. Sự biến dạng ở nơi va chạm lúc này sẽ tích tụ nhiều năng lượng của các lực căng và giải phóng nó ra một cách đột ngột dẫn đến động đất.
Tuy nhiên, ta không thể nhìn thấy khu vực gần đó bằng mắt.
Với tình hình như vậy, việc dự đoán chỉ có thể dựa trên dữ liệu quá khứ, nhưng dữ liệu trong quá khứ không đủ để dự báo chính xác động đất. Mặc dù việc quan sát động đất đã bắt đầu từ năm 1880, nhưng có những trận động đất lớn xảy ra mỗi vài trăm năm một lần, do đó thời gian quan sát vẫn chưa đủ để đưa ra dự báo.
Được biết có khoảng 2.000 đường đứt gãy đang hoạt động ở Nhật Bản truyền lực khi động đất xảy ra. Tuy nhiên, vẫn sẽ mất một khoảng thời gian đáng kể để dữ liệu này được tích lũy và phân tích sâu hơn.

Đâu là trận động đất lớn có nguy cơ đe dọa Nhật Bản hiện nay?

Có ba trận động đất được cho là có khả năng cao xảy ra trong 30 năm tới.
Đầu tiên là trận động đất ngoài khơi bờ biển phía đông Hokkaido. Nếu một trận động đất xảy ra ở đây có thể hình thành một cơn sóng thần lớn.
Thứ hai là trận động đất kéo dài từ tỉnh Shizuoka đến ngoài khơi Shikoku, gây ra nhiều lo ngại vì khả năng xảy ra sóng thần là rất cao. Đồng thời, núi Phú Sĩ nằm gần đó cũng làm dấy lên lo ngại về trận động đất có thể gây ra vụ phun trào.
Thứ ba là trận động đất Kanto, đặc biệt là khu vực xung quanh Tokyo. Với vai trò là thủ đô và trung tâm kinh tế nên nếu động đất xảy ra tại Tokyo thì chắc chắn sẽ là điều rất tồi tệ.

Sợ hãi là điều vô ích. Việc cần làm khi xảy ra động đất là gì?

Nhật Bản luôn phải đối mặt với động đất nên nếu chỉ sợ hãi và né tránh thì không có ý nghĩa gì.
Thay vào đó, hãy chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó với động đất bằng cách tìm nơi trú ẩn an toàn như núp dưới chiếc bài lớn và bảo vệ bản thân khỏi các vật rơi.
Sau khi rung lắc dừng lại, hãy bình tĩnh sơ tán ra ngoài và làm theo hướng dẫn của những người xung quanh. Nếu bạn ở gần biển, đừng bao giờ đi xem sóng thần, ngay cả khi bạn tò mò.

Người Nhật chúng tôi có bí quyết sống chung với động đất từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Nếu bình tĩnh và làm theo hướng dẫn của những người xung quanh để sơ tán thì bạn sẽ ổn thôi.
Vì thế, các bạn không cần phải lo lắng quá nhiều.
Chúng tôi rất mong được chào đón các bạn đến thăm đất nước Nhật Bản xinh đẹp.

Abe Kengo
Xem thêm: