Bài phát biểu của Thiên hoàng Nhật Bản ngày 15 tháng 8
Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Nhật Bản chính thức đầu hàng, đánh dấu chấm dứt cuộc Chiến tranh Thế giới thứ Hai dai dẳng.
Trước đó, vào ngày 15 tháng 8, Thiên hoàng đã tuyên bố trên đài phát thanh về việc kết thúc chiến tranh và ở Nhật Bản, ngày này được coi là ngày kỷ niệm kết thúc chiến tranh.
Thiên Hoàng đã nói về những việc chúng ta, người dân Nhật Bản, cần làm sau khi thua trận. Tôi muốn kể lại những điều ngài ấy đã nói bằng ngôn ngữ hiện đại.
“Sau khi suy ngẫm thật kỹ về tình hình thế giới và thực trạng hiện tại của Nhật Bản, tôi quyết định thực hiện những biện pháp mạnh mẽ để giải quyết tình hình hiện tại. Tôi xin thông báo điều này với các bạn, những người dân Nhật Bản trung thành và tốt bụng của tôi.
Tôi đã thông báo cho Chính phủ Nhật Bản về việc chấp nhận Tuyên bố Potsdam, một tuyên bố chung được đưa ra bởi bốn quốc gia Hoa Kỳ, Anh, Trung Quốc và Liên Xô.
Trước hết, việc đảm bảo sự bình yên và an lành cho người dân Nhật Bản, cũng như chia sẻ niềm vui phồn vinh với tất cả các quốc gia khác, là lời dạy quan trọng mà các đời Thiên Hoàng đã luôn trân trọng. Đây cũng là điều mà tôi luôn giữ vững trong tâm trí.
Chúng tôi tuyên chiến với Mỹ và Anh cũng chính là vì mong muốn chân thành về sự tự chủ của Nhật Bản và sự ổn định của các nước Đông Á, và Nhật Bản không bao giờ có ý định vi phạm chủ quyền của các nước khác và xâm phạm lãnh thổ của họ.
Tuy nhiên, cuộc chiến đã kéo dài 4 năm, mặc dù các quân đội, hải quân và binh lính của chúng ta đã chiến đấu dũng cảm, toàn bộ quan chức của chúng ta đã nỗ lực hết mình và 100 triệu người dân của chúng ta đã hy sinh hết mình, tình hình chiến tranh vẫn không chuyển biến tốt đẹp và tình hình thế giới cũng không có lợi cho đất nước chúng ta.
Thậm chí tệ hơn, kẻ thù đã sử dụng một loại bom tàn khốc mới (bom nguyên tử), để giết hại và làm bị thương những người dân vô tội và mức độ thiệt hại thảm khốc của loại vũ khí này gây ra là hoàn toàn không thể đo lường được.
Việc tiếp tục chiến tranh không chỉ dẫn đến sự diệt vong của dân tộc ta mà còn có thể phá hủy nền văn minh của loài người.
Nếu điều đó xảy ra, làm sao tôi có thể bảo vệ được người dân, những người có thể được gọi là con ruột của tôi, và làm sao tôi có thể tạ lỗi với linh hồn của các đời Thiên Hoàng được chứ?
Đây chính là lý do khiến tôi thuyết phục chính phủ Nhật Bản phải chấp nhận Tuyên bố chung.
Tôi cảm thấy có lỗi với các đồng minh của chúng ta, những người đã luôn hợp tác với Nhật Bản trong công cuộc giải phóng các nước Đông Á.
Khi nghĩ đến những người đã chết trên chiến trường, những người thiệt mạng vì chiến tranh và gia đình tang quyến của họ, tôi cảm thấy như bị giằng xé.
Hơn nữa, tôi vô cùng đau xót trước cuộc sống của những người bị thương trong chiến tranh, chịu ảnh hưởng bởi chiến tranh và mất đi nghề nghiệp và tài sản.
Nghĩ lại, những khó khăn mà Nhật Bản sắp phải đối mặt trong tương lai là vô cùng to lớn.
Tôi cũng rất hiểu rõ cảm giác thực sự của người dân Nhật Bản.
Tuy nhiên, tôi sẽ thuận theo sự sắp xếp của thời gian, kiềm nén những cảm xúc khó chịu và không thể chịu đựng được của mình, và nỗ lực mở ra một thế giới hòa bình cho tương lai vĩnh cửu.
Nhờ có các bạn, người dân trung thành và tốt bụng, tôi có thể duy trì đất nước này và luôn ở bên cạnh các bạn.
Điều tôi lo lắng nhất là việc để cảm xúc lấn át dẫn đến những hành vi tranh cãi thiếu chuẩn mực, hoặc hãm hại đồng đội gây ra sự hỗn loạn, dẫn đến việc đánh mất con đường làm người và lòng tin của thế giới.
Chính vì vậy, chúng ta cần đoàn kết toàn dân như một gia đình, gìn giữ và truyền lại cho thế hệ sau, tin tưởng vững chắc vào sự trường tồn của Thần quốc Nhật Bản, nhận thức rõ ràng nhiệm vụ nặng nề và con đường phía trước còn xa, dồn toàn lực của nhân dân cho công cuộc xây dựng tương lai, không đi chệch khỏi con đường làm người, giữ vững ý chí kiên định, nhất định phải thể hiện rộng rãi giá trị đích thực của đất nước, và quyết tâm không để lỡ nhịp phát triển của thế giới.
Tôi hy vọng rằng các bạn, những người dân yêu quý của tôi, hiểu những gì tôi nói và hành động phù hợp.
Thiên Hoàng đang bị truy cứu trách nhiệm chiến tranh và có khả năng cao sẽ mất mạng.
Ngay cả trong hoàn cảnh như vậy, chúng tôi vẫn thực hiện chương trình phát sóng với suy nghĩ hướng đến Nhật Bản và người dân Nhật Bản.”
Người dân trên khắp nước Nhật vừa cảm thấy an tâm vì chiến tranh đã kết thúc, vừa cảm thấy thất bại, và họ đã rơi nước mắt khi nghe những lời của Thiên Hoàng.
Sau đó, mọi người quay sang chiếc radio đang phát buổi phát sóng này, và mặc dù không bị ép buộc phải làm như vậy nhưng tất cả đều cúi đầu và chăm chú lắng nghe.
Đúng như lời Thiên Hoàng nói, người dân Nhật Bản đã đoàn kết một lòng, từ đống tro tàn xây dựng đất nước trở thành một cường quốc kinh tế trong chớp mắt.
Nhật Bản đang phải gánh chịu sự suy thoái kinh tế kéo dài.
Mong rằng đất nước sẽ một lần nữa suy ngẫm ý nghĩa của lời nói này và vươn lên mạnh mẽ một lần nữa.
Xin được bày tỏ lòng thương tiếc sâu sắc đến những người đã hy sinh, những người bị ảnh hưởng và gia đình của họ trong chiến tranh. Cầu mong hòa bình trên toàn thế giới.
Abe Kengo