Showa: Một thời kỳ Nhật Bản bùng nổ và đầy thử thách

Ở Nhật Bản, ngoài dương lịch (Tây lịch), còn sử dụng một hệ thống gọi là “Niên hiệu” (元号 – Gengo). Khi Thiên Hoàng lên ngôi mới, một niên hiệu mới lại được đặt ra và mọi thứ bắt đầu tính lại từ đầu.

Hai niên hiệu trước đây là thời đại Chiêu Hòa (昭和 – Showa), một thời kỳ đầy biến động với những sự kiện lớn như Chiến tranh Thế giới thứ hai và quá trình tái thiết đất nước Nhật Bản sau chiến tranh. Đây cũng là một giai đoạn tràn đầy sức sống, tương tự như Việt Nam hiện tại.

Tuy nhiên, khi nhìn lại Nhật Bản thời đó, chúng ta mới thấy có nhiều điều thật kỳ lạ. Để hiểu rõ hơn về mức độ khác biệt ấy, tôi muốn quay trở lại hồi ức thuở ấu thơ của mình.

Thuốc lá rất phổ biến!

Tỷ lệ hút thuốc ở nam giới trưởng thành hiện nay đã giảm xuống dưới 30%. Tuy nhiên, cách đây 50 năm, con số này lên đến hơn 80%.

Hút thuốc không chỉ phổ biến trên đường phố mà còn trong nhà, nhà hàng, văn phòng. Thậm chí, trong các cuộc họp, mọi người cũng hút thuốc khiến không khí trở nên mù mịt.

Trên truyền hình, chúng ta thường thấy các diễn viên hút thuốc ngay trong lúc quay phim. Thậm chí, việc hút thuốc trên máy bay và tàu hỏa cũng được cho phép.

Do nhiều hãng xe hơi thể thao và mô tô chọn các công ty thuốc lá làm nhà tài trợ nên hình ảnh người hút thuốc đã trở thành biểu tượng của sự “ngầu – chất” và phong cách.

 Đồ chơi trẻ em gây nguy hiểm

Thời đó, trẻ con thường chơi những món đồ chơi cực kỳ nguy hiểm, chẳng hạn như “kanchaku dama”.

Chỉ cần ném những quả bóng nhỏ chứa thuốc nổ này xuống đất là chúng sẽ phát nổ. Tiếng nổ vang khắp xóm khiến không khí trở nên náo nhiệt.

Tuy nhiên, những món đồ chơi này đã bị cấm bán vì quá nguy hiểm.

Làm việc 24 tiếng??

Bạn có thể tưởng tượng một thời kỳ mà câu hỏi “Bạn có thể chiến đấu 24 tiếng không?” lại trở thành câu khẩu hiệu quảng cáo cho một loại đồ uống tăng lực không?

Đó là thời kỳ mà mọi người làm việc không ngừng nghỉ, thậm chí còn dùng đồ uống tăng lực để duy trì năng lượng.

Giờ đây, điều đó nghe có vẻ điên rồ, nhưng đối với đàn ông thời đó, đó là một chuẩn mực sống.

Mục tiêu của họ là làm việc chăm chỉ để kiếm thật nhiều tiền, lái những chiếc xe thể thao sành điệu và thu hút những cô gái xinh đẹp.

Thật tràn đầy năng lượng!

Tàu điện ngầm đông đúc

Ở Nhật, tàu điện đã trở nên phổ biến từ lâu và được nhiều người sử dụng để đi làm. Tuy nhiên, tình trạng tàu điện đông đúc thời đó thực sự kinh khủng.

Số lượng hành khách gấp ba lần so với số chỗ ngồi là chuyện bình thường, thậm chí không có chỗ đứng cho mọi người.

Tại các ga tàu, có những nhân viên đặc biệt có nhiệm vụ nhồi nhét hành khách vào tàu và đóng cửa.

Tôi cũng từng trải qua thời gian đi tàu như vậy, thật là một cực hình.

Tôi phải cố gắng hết sức để đứng vững, nếu không sẽ bị xô ngã. Vì quá đông người nên tôi không thể ngã, đành phải nghiêng người.

Không bắt được taxi

Khi Nhật Bản trở thành cường quốc kinh tế đứng thứ hai thế giới chỉ sau Mỹ, nền kinh tế vô cùng sôi động.

Việc thức khuya uống rượu và đi taxi về nhà trở thành điều quá đỗi bình thường. Thậm chí, công ty còn chi trả các khoản chi phí ăn uống và đi taxi. Đó thực sự là một thời kỳ hào phóng.

Chính vì vậy, vào những giờ cao điểm ban đêm, rất khó để bắt được taxi. Nhiều tài xế taxi tỏ ra khá kiêu căng, họ thường từ chối những khách hàng đi quãng đường ngắn.

Để đối phó, nhiều người đã nghĩ ra cách cầm nhiều tờ tiền một vạn yên vẫy taxi, hy vọng sẽ thu hút sự chú ý của các tài xế.

Qua những câu chuyện trên, ta thấy được một bức tranh sinh động về một thời kỳ Nhật Bản đầy sôi động, thậm chí có phần phóng khoáng.

Bạn có cảm nhận được những điểm tương đồng trong tinh thần và nhịp sống sôi động giữa Nhật Bản thời kỳ đó và Việt Nam hiện nay không?

Ngày nay, Nhật Bản đã trở nên thanh lịch và điềm tĩnh hơn, song sự thay đổi ấy cũng đồng nghĩa với việc chúng ta đánh mất đi một phần sức sống mãnh liệt của thời kỳ hoàng kim.

Kinh tế Nhật Bản, từng đứng thứ hai thế giới, giờ đây đã tụt xuống vị trí thứ tư. Luật pháp hạn chế việc làm việc quá sức, và giới trẻ hiện đại dường như không còn mặn mà với lối sống bận rộn như thế hệ trước.

Mỗi thời kỳ đều mang những dấu ấn riêng, không phải lúc nào cũng hoàn hảo.

Tuy nhiên, khi nhìn lại những thăng trầm trong lịch sử, như giai đoạn sôi động nhưng đầy thử thách của Nhật Bản, chúng ta có thể rút ra những bài học quý báu để góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững cho Việt Nam.