Nghi vấn Arigatou (cảm ơn) là từ mượn Bồ Đào Nha chứ không phải từ thuần Nhật? Bạn nghĩ sao?

Thứ Bảy 03/03/2018 | 7:00 Sáng

Học tiếng Nhật đã lâu, thế nhưng có một sự thật không phải ai cũng nhận ra. Đó là tiếng Nhật chịu ảnh hưởng rất lớn từ ngôn ngữ Bồ Đào Nha.

Trong lịch sử Nhật Bản, người châu Âu đầu tiên đến đây là một người Bồ Đào Nha tên là Francisco Zeimoto vào năm 1543. Ông ta cập bến một hòn đảo nhỏ của Nhật, Tanegashima (種子島). Đây chắc hẳn không phải lần đầu tiên Nhật Bản có liên hệ với người châu Âu, nhưng cũng chính từ cột mốc này, các trận chiến của Samurai bắt đầu chuyển từ dùng gươm sang dùng súng.

Ảnh TOK de HISTÓRIA

Sau khi đến Nhật, Zeimoto đã giới thiệu với người Nhật rất nhiều thứ thú vị như xà phòng, mũ, áo mưa,… Vì những thứ đó chưa từng được nhìn thấy ở Nhật trước đây, người Nhật không chỉ tiếp nhận các vật dụng mới, mà tiếp nhận luôn cách gọi các vật đó từ ngôn ngữ Bồ Đào Nha.

Kể từ đó xà phòng được gọi là shabon (シャボン), từ gốc là sabão. Áo mưa trong tiếng Nhật kappa (合羽) có gốc từ capa trong tiếng Bồ Đào Nha. Tương tự, bánh mì trong tiếng Nhật là pan (パン), tiếng Bồ Đào Nha là pão. Nếu bạn có hứng thú về nguồn gốc các từ mượn này, có thể xem thêm danh sách ở ĐÂY.

Ảnh 子ナビ

Tuy nhiên có một điều thú vị gợi lên nhiều sự tò mò, đó là về cụm từ cảm ơn arigatou (ありがとう) trong tiếng Nhật. Trước kia, JAPO đã từng đăng một bài giải thích về ý nghĩa sâu xa của arigatou bằng Kanji, tuy nhiên với phát hiện này chúng ta sẽ có thêm giả thiết mới.

Liệu Arigatou có phải là từ thuần Nhật, hay cũng là một từ mượn Bồ Đào Nha?

(trong tiếng Bồ Đào Nha, cảm ơn là obrigado – đọc gần giống arigatou).

Ảnh Scoopnest.com

Dù đã từng có nhiều phân tích về giả thiết này, kết quả chung, chúng vẫn bị bác bỏ vì những lý do sau

Nền văn hóa xin lỗi cảm ơn của Nhật đã tồn tại từ rất lâu, trước khi người Bồ Đào Nha đặt chân đến vùng đất này. Đó là lý do từ Arigatou được tin rằng đã xuất hiện từ trước đó và là một từ thuần Nhật.

Gốc từ Arigatou là “Arigatai (有り難い)” trong đó Ari hay aru (有る) có nghĩa là “tồn tại” và gatai mang nghĩa “khó khăn”. Vì thế nghĩa gốc của Arigatou là những thứ rất hiếm có, vô cùng giá trị.

Trong quyển sách “The Pillow Book”, được viết trong bối cảnh thời kỳ Heian (平安時代, 794-1192), bạn cũng sẽ bắt gặp cụm từ “Arigatakimono”, có ý nghĩa tương tự với Arigatou.

Ảnh IMDb

Vào thời phong kiến, Arigatou bắt đầu được dùng nhiều hơn trong các khái niệm của Phật giáo. Đây là một từ thành kính tôn nghiêm để thể hiện thái độ biết ơn cảm tạ chân thành trước những điều Phật đã ban cho chúng sinh. Khái niệm này chính thức trở thành ý nghĩa hiện tại của Arigatou xuyên suốt cho đến hiện đại.

Nhìn chung, giả thiết Arigatou bắt nguồn từ obrigado trong tiếng Bồ Đào Nha chỉ là một phát hiện mang tính phỏng đoán. Tuy giả thiết này có thể không chính xác, nó cũng đưa ra một vấn đề rất thú vị về ngôn ngữ.

Mặc dù 2 ngôn ngữ không liên quan đến từ hai quốc gia của 2 châu lục hoàn toàn khác nhau, vậy mà vẫn có một số từ gốc (không phải từ mượn) từ 2 ngôn ngữ có cách phát âm tương tự. Đây quả là một phát hiện rất thú vị !

Cũng giống như “Xin chào” trong tiếng Việt vô tình lại phát âm giống “ciao” cũng có nghĩa là xin chào trong tiếng Ý vậy !

Ngôn ngữ đúng là cái nôi của rất nhiều phát hiện thú vị phải không các bạn?

M.E.O