Bí mật ít người biết về lật đật Daruma

Những chú lật đật Daruma là hình ảnh quen thuộc với chúng ta mỗi khi nhắc đến Nhật Bản, một trong những món quà mà người Nhật hay tặng cho nhau trong các dịp quan trọng như lễ, tết.

Những chú lật đật tượng trưng cho tinh thần kiên cường, không khuất phục, đứng lên bằng mọi giá, thể hiện ý chí quyết tâm của người Nhật.

Tuy nhiên hiểu về Daruma như vậy vẫn chưa đầy đủ.

Bí mật số 1: Tên gọi Daruma không xuất phát từ Nhật Bản

Lật đật Nhật Bản Daruma là một dạng búp bê xuất hiện từ 200 năm trước vào khoảng thời kỳ Edo (1603 – 1867).

Tuy là lật đật của Nhật Bản, nhưng cái tên Daruma lại xuất phát từ Phật giáo – tôn giáo hình thành tại Ấn Độ và ảnh hưởng rất lớn đến các nước phương Đông.

Daruma là phát âm tiếng Nhật của chữ “Dharma” trong tiếng Phạn, với phiên âm tiếng Hán là “Đạt Ma” – tên giản lược của Bồ Đề Đạt Ma – vị khai tổ Phật học và Thiền tông Trung Hoa. Lật đật Nhật Bản Daruma có dạng khối hình cầu, tượng trưng cho tư thế ngồi hai chân xếp bằng bắt chéo lên nhau, hai tay xếp sát vào người của nhà Phật.

Bí mật số 2: Daruma được làm từ giấy

Ban đầu nhìn vào, nhiều người sẽ nghĩ Daruma là một dạng búp bê gỗ. Tuy nhiên sự thật thì Daruma lại được làm từ một loại giấy truyền thống của Nhật gọi là giấy bồi.

Người thợ sẽ dán từng lớp giấy bồi lên khung có sẵn và tạo hình theo ý muốn, sau đó họ sẽ sơn và vẽ hoa văn trang trí lên. Mỗi Daruma phải trải qua 16 công đoạn mới được hoàn thành. Điều đặc biệt là tất cả các công đoạn đều được làm thủ công. Chính điều đó đã làm cho dáng vẻ, biểu cảm của mỗi chú lật đật đáng yêu này đều có nét rất riêng biệt.

Kích thước của Daruma cũng không đồng nhất, mà phụ thuộc vào vùng miền và chủ ý của người thợ.

Bí mật số 3: Lật đật Nhật Bản Daruma rỗng bên trong

Thông thường Daruma được đục rỗng bên trong và sơn màu bên ngoài. Mỗi màu sắc của Daruma mang một ý nghĩa. Chẳng hạn màu đỏ tượng trưng cho tiền tài, phú quý, màu vàng là bội thu, để cầu duyên hoặc chúc phúc người ta sẽ chọn màu hồng,….

Bí mật số 4: Daruma là “lật đật đế bằng”

Phần đế của Daruma được chế tạo nặng hơn phần trên, mặc dù đế không có dạng tròn, nhưng Daruma không bao giờ bị ngã. Điều này tượng trung cho ý chí kiên cường, không bao giờ gục ngã của người Nhật. Dù cho có vấp ngã, họ vẫn sẽ đứng dậy và đối diện với thử thách để thành công.

Bí mật số 5: Daruma trông dữ tợn nhưng mang ý nghĩa rất lành, là một vật mang ý nghĩa “tâm linh”, che chở chủ nhân khỏi bệnh tật và giúp ước nguyện của bạn thành sự thật.

Những ai mới biết Daruma sẽ không tránh khỏi cảm giác sờ sợ khi nhìn thấy gương mặt dữ tợn của những chú lật đật này. Bởi trên nền màu sắc rực rỡ là gương mặt với đôi lông mày xếch lên, đầy đủ mũi, ria mép, miệng nhưng đôi mắt luôn chỉ luôn có tròng trắng mà thôi.

Bên ngoài lớp màu sơn, Daruma còn được trang trí bằng những họa tiết màu đen hoặc vàng ánh kim. Trước bụng Daruma thường được vẽ chữ “Phước”, ngụ ý như một lời cầu mong an lành, một lá bùa may mắn. Nhưng nếu vô tình làm vỡ nó, tai họa sẽ giáng xuống đầu bạn một cách bất ngờ, bạn có tin vào điều đó hay không?

Một câu chuyện có thật về “linh vật” này, một người bạn đến từ xứ sở hoa Anh Đào đã đăng tải lên trang facebook cá nhân của mình rằng cô ta đã lỡ làm bể món đồ này trong một lần chuyển nhà, và ngay sau đó cô ta gặp phải một vụ tai nạn giao thông, bị gãy một chân trái. Câu chuyện khiến cho nhiều người bất ngờ và tin rằng sự linh nghiệm của lật đật Daruma là có thật.

Bí mật số 6: Daruma không chỉ để trang trí

Đôi mắt của Daruma không có tròng đen, chính là để khi chủ nhân của Daruma có một mục tiêu, họ sẽ vẽ thêm lòng đen cho một bên mắt bằng bút lông.

Ví dụ như bạn đang kinh doanh một mặt hàng về thời trang, bạn mong muốn bán được 100.000 món  hàng trong 1 năm, bạn sẽ vẽ 1 bên mắt cho Daruma.

Đến cuối năm, nếu mục tiêu đạt được 100000 món hàng rồi, bạn sẽ vẽ thêm một bên mắt còn lại.

Chính vì vậy, khi mua hoặc được tặng một Daruma, người Nhật sẽ đặt ra một mục tiêu về công việc, tình yêu, học tập… Để gửi gắm vào, và từ đó, động lực thực hiện cũng sẽ mạnh mẽ hơn rất nhiều.

Đợi đến một thời điểm thích hợp, bạn sẽ mang đốt linh vật này khi hoàn thành ước muốn của mình.

Bí mật số 7: Lật đật Nhật Bản Daruma cũng có hạn sử dụng

Cuối năm, cũng là lúc những mục tiêu đã hết hạn, lúc này, những chú lật đật Daruma với đôi mắt hoàn thiện sẽ được tập trung lại và đốt tại chùa. Đó là một hình thức bày tỏ lòng thành kính đối với thần linh khi chủ nhân của Daruma đã giữ đúng lời hứa và hoàn thành mục tiêu bản thân đã đề ra.

Những thành viên Daruma chưa hoàn thiện đôi mắt vẫn sẽ được tập trung lại chùa, sau đó chủ nhân sẽ thỉnh một chú lật đật Daruma mới và tiếp tục gửi vào đó lòng quyết tâm gấp bội để đạt được thành công như mong muốn.

Khu vực làm ra nhiều Daruma nhất là Takasaki với hơn 1.700.000 đơn vị mỗi năm, chiếm 80% lượng Daruma được bán trên toàn Nhật Bản.

Nếu bạn có đến Nhật, hãy mua về cho gia đình, bạn bè món quà ý nghĩa này, giúp bảo vệ họ được bình an cũng như thành công trong công việc và cuộc sống.

Chisai Yuki

 Nghệ thuật vẽ tranh Hanga truyền thống ở Nhật

Guốc gỗ Geta – Nét đẹp truyền thống của người Nhật Bản

Tìm hiểu về chiếc dù giấy Wasaga truyền thống của Nhật Bản