Tết Trung Thu ở Nhật?

Tại Việt Nam, theo âm lịch, cứ rằm tháng 8 hàng năm, đây đã trở thành ngày tết của trẻ em, hay còn gọi là tết Trông trăng, tết đoàn viên. Trẻ em rất mong đợi đến ngày này để được tặng đồ chơi, rước đèn ông sao, ăn bánh trung thu…vv Người lớn thì đi tặng quà bánh trung thu cho nhau để tỏ lòng biết ơn trong công việc, cuộc sống.

Thế tại Nhật người ta có ngày này không?

Nếu có nó diễn ra như thế nào?

Ở Nhật đơn thuần đến ngày này người ta chỉ có ngắm trăng thưởng thức bình thường vậy thôi.

Không có quà cáp gì cả.

Đây không phải là vấn đề tiết kiệm, keo kiệt gì cả mà là ở các kỳ lễ Ochugen, lễ cuối năm, người ta đã gửi quà tặng cho nhau.

Nhưng tại sao người Nhật lại ngắm trăng?

Có lẽ việc ngắm trăng cũng giống như ở Việt Nam thôi, nhưng khởi nguồn của phong tục này xuất phát từ Trung Quốc.

Thời điểm giữa năm thì trăng sẽ tròn, to, sáng và đẹp nhất.

Người ta sẽ tổ chức một nghi thức gọi là Tsukimi, tiếng Việt là “ ngắm trăng”.

Người Nhật xưa, đặc biệt là tầng lớp thượng lưu, vừa ngắm trăng vừa thể hiện cảm xúc của mình bằng việc làm những câu thơ, những đoạn hát ngắn, đưa hình ảnh đẹp của ánh trăng vào bài thơ với đầy đủ ý tứ, lãng mạn.

Nếu chỉ như vậy thôi, thì ngày tết Trung thu ở Nhật cũng chưa thú vị lắm, mà họ còn có cả một tập quán cúng rượu, cúng loại bánh Dango đến ông trăng.

Ngoài ra, ở các chùa có diễn ra nghi thức cầu khấn cho một mùa bội thu hoa màu và lúa gạo.

Mùa này, ở Tokyo trời thường nắng, không mưa, nhưng ở vùng Kansai thì thời tiết không tốt lắm.

Do vậy, để được ngắm trăng đẹp vào thời điểm này mọi người thường có tâm lý cầu cho trời đừng mưa bão.

Món bánh Dango dùng để cúng trăng thì được gọi là Tsukimi Dango, bánh bao ngắm trăng.

Lý do bánh này được dùng cúng trăng là vì người Nhật ngày xưa khi nhìn lên mặt trăng, những vùng tối vùng sáng trên mặt trăng làm cho người ta hình dung ra giống như có một chú thỏ đang giã bột để làm loại bánh Dango này.

Những hình ảnh như thế này rất thường hay xuất hiện trong dịp lễ Trung thu ở Nhật.

Bên cạnh hình ảnh bánh Dango còn có một loại cây cỏ gọi là Ashi, rất đặc trưng cho mùa thu Nhật Bản.

Loại mì Soba nữa thường được ăn trong dịp này có tên gọi là Tsukimi Soba, ăn kèm trứng sống.

Tuy nhiên nếu bạn muốn thưởng thức thì ngày thường cũng có bán chứ không phải chỉ bán ở dịp lễ.

McDonald’s Nhật Bản cũng theo trào lưu, hàng năm tung ra loại bánh Hamburger, bên trong có nhân trứng, nhìn như hình mặt trăng.

Ngoài ra, ở mỗi địa phương khác nhau có mỗi tập quán thú vị riêng.

Có một tập quán gọi là “Otsukimi Dorobou- kẻ cướp ngắm trăng”.

Thông thường mọi người sẽ chuẩn bị đồ cúng tế trăng trước nhà như chúng ta đã được biết ở phía trên.

Những đứa trẻ trong xóm, vào ngày này sẽ đi ăn trộm bánh Dango.

Chúng sẽ dùng một cây gậy dài và một cái móc, sau đó đến các nhà lén lút ăn trộm.

Vì là trộm nên ai trộm được càng nhiều càng vui.

Người lớn có thấy họ cũng giả bộ không biết để cho bọn trẻ không phải sợ khi ăn trộm.

Nhưng chỉ có ngày này là được làm vậy thôi nhé.

Tại Nhật, ngày nay, tập quán này dần bị phai mờ và còn ít nơi duy trì.

Ở thành phố thì mọi người chỉ có ngắm trăng chứ không làm gì nhiều.

Âu cũng là do cuộc sống quá bận rộn phải không?

Giữ được nét đẹp truyền thống không chỉ là bài toán đau đầu của nước Nhật mà là vấn đề của hầu như tất cả các nước và Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Kengo Abe