Tại sao người Nhật luôn sống theo nguyên tắc?
Ngoài những quy định trong pháp luật, chưa có một quốc gia nào có nhiều quy tắc bất thành văn như Nhật Bản. Ví dụ như không được lấy cắp đồ của người khác, luôn tôn trọng người bề trên…
Thật ra những nguyên tắc ấy đã có gốc rễ từ xa xưa và vẫn luôn được duy trì dù trong bất kì tình huống nào.
Có một ví dụ kinh điển để minh họa cho điều này. Tại các địa phương thường xuyên chịu thiệt hại từ động đất, sóng thần, hỗn loạn rất có khả năng xảy ra. Tuy nhiên, điều này không xuất hiện tại Nhật Bản. Dù trong tình trạng hỗn loạn, họ vẫn không quên xếp hàng ngay ngắn.
Vậy, người Nhật đã được giáo dục như thế nào? Tại sao họ lại giáo dục người dân hành động như thế?
Câu hỏi này, ngay chính dân bản địa cũng không thể trả lời được. Tuy nhiên, chúng tôi đã tìm ra được nhiều điều rất thú vị để giải thích cho vô vàn các nguyên tắc mà người Nhật luôn tuân thủ.
1. Đối diện với cuộc sống khó khăn thường ngày
Không giống những quốc gia khác, Nhật Bản là quốc gia khan hiếm về tài nguyên. Chưa kể đến thiên tai thường xuyên xảy ra như động đất, sóng thần…
Nếu bạn cho rằng cảnh tuyết rơi ở Nhật rất đẹp, có thể bạn chưa được chứng kiến mặt trái của nó. Tuyết rơi dày vào những mùa đông kéo dài gây nên rất nhiều bất tiện cho người dân. Mùa đông ở Nhật, các loài thú đều phải ngủ đông, lương thực trở nên khan hiếm. Chưa kể đến động đất sóng thần xảy ra liên tục gây nên nhiều tổn thất. Cũng giống như Việt Nam, Nhật Bản là quốc gia lắm sông nhiều biển, triều cường dẫn tới lũ lụt thường xuyên xảy ra. Thế nhưng vào mùa đông, khí hậu lại cực kì khô ráo, thậm chí gây ra hỏa hoạn.
Tuyết rơi ở Nhật không phải lúc nào cũng nên thơ
So với Việt Nam, quốc gia luôn được xem là “rừng vàng biển bạc”, cuộc sống tại Nhật có vẻ khó khăn hơn rất nhiều đúng không?
Có lẽ vì thời tiết luôn khắc nghiệt với họ, người Nhật phải tìm ra cách tốt nhất, có khi kì lạ nhất để tồn tại? Chính vì thế việc tuân thủ nguyên tắc giúp cuộc sống hằng ngày của họ đỡ vất vả hơn.
2. Hòa nhập tốt hơn với tập thể
Nếu bạn là người yêu mến văn hóa Nhật, bạn đã biết tính tập thể của người Nhật rất cao. Trong tâm tư người Nhật luôn cho rằng cá nhân không thể tồn tại nếu không có sự hỗ trợ từ cộng đồng. Chính vì vậy, những luật lệ trở nên vô cùng quan trọng.
Người Nhật luôn sống theo cộng đồng
Một tập thể mà không có những luật lệ sẽ trở nên hỗn loạn như thế nào? Do đó, ngay từ khi còn bé, trẻ con Nhật Bản đã được đào tạo qua một hệ thống giáo dục đặc biệt, tập trung chủ yếu vào các quy tắc đạo đức, để chúng có thể hòa nhập tốt với tập thể.
3. Thông điệp đằng sau những quy tắc của người Nhật
Vì những lí do liên quan đến điều kiện khắc nghiệt của thiên nhiên đến thói quen sống vì cộng đồng vốn có, người Nhật đã tạo ra những nguyên tắc của riêng họ, và bảo vệ những nguyên tắc đó hết sức cẩn thận. Từ đầu, bạn có thể cho rằng những luật lệ này gò bó và khó chịu. Vậy nhưng chúng hết sức cần thiết cho sự phát triển của cá nhân và cả một quốc gia.
Thông qua việc tuân thủ theo các luật lệ, thay vì cho rằng điều này là ràng buộc, khó chịu, hãy nghĩ theo hướng tích cực hơn.
Vì làm theo quy tắc cũng có nghĩa là không làm những điều ích kỷ, ảnh hưởng đến người khác. Vì người khác cũng có nghĩa là vì mình.
Ở Nhật, sẽ chẳng ai muốn hẹn hò với một anh chàng hay cô nàng chỉ nghĩ đến bản thân mình. Ngay cả những người theo trường phái “tsun” (chỉ những người ngoài lạnh trong nóng) cũng chỉ lạnh lùng vẻ bề ngoài và có một trái tim ấm áp đúng không?
Quy luật này ở Nhật hiện nay đã được biết đến trên toàn thế giới. Nói xa hơn, nếu ai cũng nghĩ được như người Nhật, thế giới này sẽ chẳng còn tranh chấp quyền lực, sẽ chẳng còn những vụ đả kích lẫn nhau vì quyền lợi của bản thân. Hòa bình thế giới sẽ được duy trì. Tuy ước mơ này vẫn còn quá xa xôi, nhưng nếu mỗi người chúng ta cố gắng đặt mình vào vị trí của người khác, ít nhất, những người xung quanh ta bao gồm gia đình, bạn bè, hay thậm chí chỉ là người dưng quen biết qua đường, cũng sẽ được hạnh phúc.
Vì thế, hãy ngừng những suy nghĩ ích kỷ vụn vặt cá nhân, bắt đầu suy nghĩ trên lập trường của đối phương. Làm được như vậy, không chỉ bản thân được thoải mái, mọi người đều vui vẻ, hạnh phúc, mà đến cả công việc cũng sẽ được thuận lợi hơn đấy.
Kengo Abe
Trẻ em Nhật tự chi tiêu tiền bạc như người lớn
14 bài học của người Nhật có thể thay đổi cuộc đời bạn
Nghệ thuật sống của những “Đại gia” Nhật