Nghệ thuật “trói dây” Nhật Bản – kết nối với tâm can thanh tịnh bằng sự chịu đựng thể xác

Thứ Ba 09/05/2017 | 9:16 Sáng

Bạn biết gì về nghệ thuật Shibari ở Nhật?

Shibari có nghĩa là “trói”. Nghệ thuật Shibari là một loại hình nghệ thuật cổ của Nhật Bản, dựa trên việc tạo hình bằng các sợi dây thừng. Tuy có rất nhiều biến thể cũng như hiểu lầm về Shibari, loại hình nghệ thuật này vẫn đang được các nghệ sĩ đương đại của Nhật duy trì và phát triển. Không những thế, Shibari còn được lan truyền ra các nền văn hóa khác.

Nguồn gốc của Shibari từ Hojo-jutsu, thuật ngữ chỉ phương pháp trói tù nhân của các Samurai và quân đội Nhật Bản từ năm 1400 đến 1700. Các Samurai là những anh hùng hào hoa và lịch thiệp, ngay trong biện pháp “trói” họ cũng cố gắng làm một cách tinh tế nhất.

Hojo-jutsu được thực hiện tuân thủ nghiêm ngặt theo nguyên tắc trói chặt, không được phép để tù nhân trốn thoát nhưng cũng không được để tù nhân cảm nhận nỗi đau về thể xác. Bên cạnh đó, thao táo trói phải nhanh, hình thức trói phải đẹp. Chính vì thế Hojo-jutsu được nâng lên thành một bộ môn nghệ thuật giàu tính thẩm mỹ.

Sau khi thời đại của các Samurai kết thúc, Hojo-jutsu vẫn không hề mai một mà biến thể thành nhiều loại khác nhau trong đó có Shibari.

Nhắc đến Shibari, người ta tưởng tượng ra hình ảnh người phụ nữ bị trói rồi treo ngược lên trần nhà. Chính vì thế có rất nhiều quan điểm sai lầm về loại hình nghệ thuật này. Nhiều người tẩy chay nó vì nghĩ đây là một hành vi bệnh hoạn, dùng sự đau đớn của xác thịt để giải tỏa thèm khát dục vọng bên trong. Đặc biệt, người mẫu trong nghệ thuật Shibari đa phần là phụ nữ, do đó Shibari còn bị cho là hành vi lăng mạ phụ nữ.

Tuy nhiên sự thật hoàn toàn trái ngược. Rất nhiều phụ nữ không chỉ ở Nhật mà trên thế giới tự nguyện cho người khác sử dụng thân thể để thực hiện nghệ thuật Shibari. Theo họ, Shibari giúp giải tỏa căng thẳng, lưu thông khí huyết và giúp họ đối diện với chính mình.

Họ chia sẻ rằng nhờ có Shibari, họ có thể cảm nhận rõ ràng nhất vể cơ thể, về cách mà người ngoài nhìn vào họ. Đường nét cơ thể mềm mại hòa quyện với sự chắc chắn của sợi dây thừng đem lại cảm giác tinh tế cho cả người thực hiện và người chiêm ngưỡng.

Vượt ra ngoài những cảm hứng dục vọng thông thường, Shibari chính là nghệ thuật chạm tới nơi sâu thẳm nhất trong tâm hồn.

Theo như Kinoko Hajime- một nghệ sĩ Shibari nổi tiếng ở Nhật chia sẻ “Cơ thể người phụ nữ là một bức họa, và dây thừng là cây bút lông. Tôi có thể vẽ nên bất cứ điều gì mình muốn”.

Cũng cần phân biệt Shibari và Kinbaku. Nếu Shibari đề cao vào biện pháp tâm lý giành cho người thực hiện và nghệ thuật “trói dây” đỉnh cao của người nghệ sĩ thì Kinbaku là khái niệm ám chỉ trường phái SM (dùng nỗi đau thể xác để thỏa mãn dục vọng, chủ yếu liên quan đến tình dục).

Ngày nay có rất nhiều lớp dạy về nghệ thuật Shibari ở khắp nơi trên thế giới. Bên cạnh đó, nhờ nghệ thuật Shibari của Nhật, các nhà thiết kế thời trang đã nhận thấy sự quyến rũ khi kết hợp dây thừng và thân thể phụ nữ để cho ra những mẫu trang phục rất tinh tế như sau. Mời các bạn cùng chiêm ngưỡng.

Nghệ thuật Shibari có thể đem lại cảm giác khó chịu và một chút “bệnh hoạn” cho người xem lúc ban đầu, nhưng nếu nhìn nhận đánh giá ở một góc nhìn mở hơn, bạn có thể cảm nhận được tính chất nghệ thuật độc đáo của nó.

Bởi suy cho cùng, nghệ thuật cũng chỉ là những cái trừu tượng được phát triển dựa trên quy luật tâm lý chung của loài người.

Sachiko