Đọc vị người Nhật và người Mỹ qua cái khẩu trang và kính mát
Trong tiếng Nhật có một câu tục ngữ như sau:
目は口ほどにものを言う
Nôm na là: Mắt “nói ra” những điều hơn cả cái miệng
Ý nghĩa của câu trên đó là, lời nói tuy phát ra từ miệng, nhưng đôi mắt lại cho chúng ta biết nhiều hơn cả ngôn ngữ.
Để chỉ rõ sự khác biệt trong văn hoá giao tiếp giữa người Nhật và người Mỹ, một hội thảo tại Nhật đã tổng kết bằng hình ảnh sau:
Hãy nhìn vào những biểu tượng cảm xúc Emoji, dòng phía trên là cách người Nhật biểu cảm khi giao tiếp, phía dưới là của người Mỹ.
Bạn đã nhận ra sự khác biệt chưa?
Nếu người Mỹ thay đổi biểu cảm thông qua khuôn miệng. Thì người Nhật chỉ làm điều đó qua đôi mắt.
Chú thích thêm cho sự khác biệt này, trên Slide còn có 2 bức ảnh. Người Nhật đeo khẩu trang và người Mỹ đeo kính mát.
Khẩu trang của người Nhật che đi biểu cảm trên miệng, vì thế muốn biết họ nghĩ gì, hãy nhìn vào đôi mắt. Còn người Mỹ thì đơn giản hơn, miệng vừa nói cũng vừa thể hiện cảm xúc.
Nếu bạn quan sát kỹ cách người Nhật giao tiếp, sẽ thấy họ thường xuyên nhìn vào mắt nhau. Một khi người nghe chỉ trả lời mà không nhìn vào mắt người đối diện, họ sẽ nghĩ rằng:
Đối phương không thật sự lắng nghe hoặc không muốn lắng nghe, thậm chí ghét mình.
Nếu là bạn, bạn có tức giận không?
Người Nhật sẽ giận, nhưng cơn giận ấy không thể hiện qua ngôn từ. Họ vẫn dịu dàng nói chuyện nhưng nhìn vào mắt họ đi, bạn sẽ thấy “trời đang bão tố”.
Vì vậy, thay vì bảo rằng người Nhật nói lời thảo mai thì khi giao tiếp hãy chú ý nhìn vào mắt họ nhiều hơn. Bạn sẽ dần hiểu và làm quen với văn hoá giao tiếp này.
Nhân tiện, nghĩ đến đây mới thấy, giao tiếp với người Việt thì nên nhìn vào đâu trong khi phụ nữ họ kín như bưng, từ mắt đến miệng … nhỉ?
Kengo Abe