Yūgen 幽玄 – Vẻ đẹp của thứ không nhìn thấy được

Ảnh http://yungism.com/2014/07/yugen/

Yūgen là một khái niệm quan trọng trong mỹ học truyền thống của Nhật Bản. Không có từ ngữ nào có thể dịch chính xác được từ “Yūgen”. Những gì không thể hiển hiện trong từ ngữ cũng như không thể nhìn thấy rõ được bằng mắt, thế giới thẩm mỹ mà con người có thể cảm nhận được bằng giác quan chính là Yūgen. 

“Ngắm mặt trời lặn sau ngọn đồi phủ đầy hoa. Đi lang thang trong một khu rừng rộng lớn mà không nghĩ đến việc quay trở lại. Đứng trên bờ và nhìn theo con thuyền khuất sau những hòn đảo xa. Chiêm ngưỡng chuyến bay của những con ngỗng hoang dã dần lạc giữa những đám mây… ”– Zeami Motokiyo, một nhà mỹ học Nhật Bản của thế kỷ 14 và 15 mô tả về Yūgen như vậy.

Ảnh https://soundcloud.com/samureye/yugen-mix

Khi tâm hồn bạn lắng lại và đắm chìm trong vẻ đẹp của một hồ nước sâu, khi bạn khe khẽ cảm nhận làn gió lướt qua những cánh hoa của mùa xuân… Cho dù bạn có nhận thức được hay không, bạn cũng đã từng trải qua “Yūgen” rồi đấy. 

Nick Ishimaru, Giám đốc nghệ thuật của Theater Of Yūgen giải thích: “Bản thân “Yugen” không mô tả vẻ đẹp, nó mô tả cảm giác mà bạn có khi nhìn thấy một thứ gì đó đẹp đẽ hoặc nghe thấy một điều gì đó sâu sắc. 

“Yūgen được cảm nhận bằng trái tim chứ không phải nhìn bằng mắt.”

Yūgen được cho là xuất phát từ triết học Trung Quốc, trong đó nó có nghĩa là “mờ ảo”, “sâu thẳm” hoặc “bí ẩn”, và là một nguyên tắc quan trọng của phong trào thẩm mỹ của truyền thống Nhật Bản trong nghệ thuật và văn hóa.

Ảnh https://www.tripadvisor.com/LocationPhotoDirectLink-g298198-d1385981-i378397963-Akishinodera_Temple-Nara_Nara_Prefecture_Kinki.html

Tư tưởng thẩm mỹ của Nhật Bản chịu ảnh hưởng lớn nhất từ Phật giáo Nhật Bản. Trong truyền thống Phật giáo, tất cả mọi thứ được xem như đều phát sinh hoặc tan biến vào trong hư vô. “Hư vô” không phải là một không gian trống rỗng. Nó đúng hơn là một không gian với những khả năng vô hạn. 

Nếu ví biển như một khoảng hư vô, mọi thứ còn lại sẽ giống như những con sóng sinh ra và tan biến đi trong nó. Không có con sóng nào tồn tại vĩnh viễn, không có con sóng nào hoàn hảo. Không có khoảnh khắc nào con sóng đạt được đến sự “toàn vẹn”, ngay cả khi nó đang ở đỉnh cao của mình. 

Thiên nhiên được người Nhật tôn thờ và biết ơn như một tổng thể kỳ diệu và toàn vẹn. 

Sự trân trọng thiên nhiên là nền tảng cho nhiều lý tưởng thẩm mỹ, nghệ thuật và các yếu tố văn hóa khác của Nhật Bản.

Thẩm mỹ Nhật Bản là một tập hợp các lý tưởng cổ xưa bao gồm Wabisabi (侘びさび)“Vẻ đẹp của những điều không hoàn hảo, vô thường và dở dang” và “Yūgen”.

Những lý tưởng này cũng như nhiều lý tưởng khác đã trở thành nền tảng cho phần lớn các chuẩn mực văn hóa và thẩm mỹ của Nhật Bản. Vì vậy, trong khi được coi là triết học trong xã hội phương Tây, khái niệm thẩm mỹ ở Nhật Bản được coi là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày.

LINH
Xem thêm: