Hyakunin Isshu – Bách nhân nhất thủ, trò chơi tìm “mảnh” còn thiếu cho 100 bài Đoản ca nổi tiếng Nhật Bản
Các bạn có biết về trò chơi bài cổ xưa của Nhật Bản không?
Đây không chỉ là một trò chơi thú vị mà còn là một nét văn hóa tuyệt vời giúp bạn cảm nhận được không khí Nhật Bản, nếu bạn đang học tiếng Nhật, bạn nên thử ngay!
Chúng ta sử dụng những lá bài như thế này khi chơi
Ảnh https://shop.okunokaruta.com/?pid=18031461
Sao đọc vào thấy ngờ ngợ, không phải đây là tiếng Nhật sao? – Có lẽ nhiều bạn sẽ nghĩ như vậy. Những đoạn văn trên lá bài này là Tanka (短歌) – Đoản ca.
Tanka nghĩa đen là bài hát ngắn, nhưng những bài hát này rất khác so với những bài hát ngày nay. Nếu so sánh, Tanka giống thơ hơn là bài hát.
Người Nhật Bản cổ đại thích “ngân nga” những bài thơ ngắn như vậy.
Thơ Nhật có đặc điểm sử dụng số từ ngữ giới hạn và không dùng những cách diễn đạt “thẳng thắn” để nói về tình yêu, hoặc dùng từ ngữ phong phú để miêu tả cảnh thiên nhiên tươi đẹp.
Trò này gọi là “Hyakunin Isshu – Bách nhân nhất thủ” vì trong đó, người chơi phải chọn ra 100 bài Tanka tuyệt đẹp ứng với 100 nhà thơ nổi tiếng.
Có một tác phẩm tên là Chihayafuru lấy đề tài về Hyakunin Isshu với các phiên bản Manga, Anime, phim truyền hình và phim điện ảnh.
Ảnh https://www.hulu.jp/chihayafuru-part1
Hãy cùng điểm qua một bài Tanka tiêu biểu:
来ぬ人を まつほの浦の 夕なぎに
焼くや藻塩の 身もこがれつつ
Gửi tới người không đến vịnh Matsuho trong đêm tĩnh mịch
Có một người đang khao khát như muối tảo nướng
Giải nghĩa: Giống như tảo biển được nướng lên (phơi khô) lúc hoàng hôn trên bờ biển Matsuho (địa danh của đảo Awaji), trái tim của em đang sốt ruột chờ đợi một người sẽ không đến.
Đợi chờ người mình yêu ngẫu nhiên đi qua trong ánh hoàng hôn ư? Có lẽ thẳng thắn tỏ tình hoặc hẹn gặp người ta sẽ tốt hơn nhưng ở thời xưa, họ không thể làm như vậy.
Trong trò chơi, ngoài những người chơi, còn có 1 quản trò để đọc to lá bài.
Trong tay người đó có 100 thẻ bài gọi là Kaminoku có viết nửa đầu của bài thơ. Còn những lá Shimoku viết nửa sau được sắp xếp ngẫu nhiên trên chiếu Tatami.
Khi những từ trong Kaminoku được đọc to lên, người chơi sẽ lập tức tìm chọn thẻ Shimoku tương ứng càng nhanh càng tốt. Người nào lấy được nhiều thẻ hơn sẽ chiến thắng.
Để chơi được, bạn phải ghi nhớ kỹ từ ngữ trong Kaminoku và cả Shimoku.
Không chỉ cung cấp kiến thức, trò chơi này con cung cấp phương pháp giáo dục giúp thấm nhuần cái tình tự đặc trưng của thơ ca Nhật Bản.
Đây là hình ảnh một cặp Kaminoku và Shimoku đầy đủ.
Ảnh https://ogurasansou.jp.net/columns/hyakunin/2017/10/17/1407/
Bên trái là Kaminoku, bên phải là Shimoku.
Nếu bạn biết tiếng Nhật, chắc bạn đang thử đọc đúng không?
Tôi là người Nhật, tôi có thể hiểu một số chữ nhưng tôi cũng không đọc được tổng thể.
Nếu đọc được những lá bài trong Hyakunin Isshu, có lẽ bạn sẽ hiểu được tâm tư của người Nhật hơn cả người Nhật thời hiện đại đấy.
Kengo Abe