Câu chuyện buồn về cái kết của một phong tục – Hậu quả của tư tưởng quá “phóng khoáng” của người Nhật

Nhật Bản là một quốc gia kỳ lạ. Bạn có thể thấy văn hóa tình dục rất phổ biến tại Nhật, tuy nhiên bản thân dân Nhật lại không mấy quan tâm đến những vấn đề này. Thanh niên Nhật ngày nay thậm chí còn không bận tâm tìm kiếm đối tượng dựng vợ gả chồng. Những điềm báo về sự biến mất của dân tộc Nhật Bản ngày càng chứng tỏ tính đúng đắn khi thú nuôi còn nhiều hơn cả em bé.

Nếu ngày nay dân Nhật chẳng thiết gì hôn nhân, thì hôn nhân trong quan niệm của người Nhật xưa lại “phóng khoáng” đến bất ngờ. Điều này thể hiện rõ ràng qua những tập tục cổ có từ thời Heian.

Thời ấy lưu truyền một kiểu kết hôn gọi là  妻問婚 (Tsumadoi Kon) – có nghĩa là vợ chồng kết hôn với nhau nhưng không sống chung. Kiểu kết hôn này cho phép cả người vợ lẫn người chồng có thể thoát khỏi vòng ràng buộc của cuộc sống hôn nhân. Mục đích để thỏa mãn nhu cầu thể chất hơn là xuất phát từ tình yêu.

Trong trường hợp này, người vợ được phép ở với bố mẹ đẻ của mình, con cái được sinh ra cũng sẽ được nuôi dưỡng tại nhà ông bà ngoại.

Thông thường người chồng rất bận rộn, do đó để gặp vợ của mình, anh ta sẽ vào phòng của vợ vào mỗi tối. Vì ít khi gặp nhau, mối liên hệ giữa vợ chồng rất yếu. Một người đàn ông có thể có nhiều người vợ và người vợ cũng có thể cho người đàn ông khác vào phòng của mình. Những điều này nghe có vẻ bất thường nhưng lại được chấp nhận trong xã hội Nhật Bản giai đoạn này.

Kiểu kết hôn này được mô tả trong các câu chuyện kể Genji của Murasaki Shikibu.

Nhân tiện, đi kèm với tục kết hôn kì lạ trên còn có một phong tục khác, gọi là Yobai.

Yobai là tục lệ cổ của Nhật ở những vùng nông thôn. Phong tục này được thực hiện như sau: Vào buổi tối, những chàng trai sẽ lẻn vào phòng cô gái mà họ thích và yêu cầu “làm tình”. Đây không chỉ là cách họ tìm bạn tình mà còn tìm đối tượng kết hôn.

Những ngôi nhà của Nhật ngày xưa thường chỉ có một phòng hoặc các phòng được ngăn cách bằng vách giấy, do đó sẽ rất bất thường khi có người xâm nhập mà cả nhà không biết. Vì thế có giả thiết rằng tuy gọi là hành động lén lút, phong tục này được gia đình cô gái chấp nhận.

Sau nhiều lần Yobai như thế, nếu chàng trai được cô gái chấp nhận, cả hai sẽ tiến tới hôn nhân. Cô gái cũng có quyền từ chối yêu cầu của chàng trai nếu cảm thấy đối tượng không phù hợp với mình

Nếu hiểu theo nghĩa tích cực, Yobai chính là phép thử của cặp đôi yêu nhau về tính “thực tế” của cuộc tình trước khi ràng buộc với nhau mãi mãi. Hoặc cũng có trường hợp Yobai là lựa chọn giành cho những cặp vợ chồng đã hết cảm giác giành cho nhau nhưng vẫn muốn thỏa mãn nhu cầu cá nhân.

Đây cũng chính là cách người Nhật tạo ra nguồn nhân lực phục vụ nông nghiệp mà không cần thông qua hôn nhân chính thống.

Tuy nhiên vẫn có nhiều mặt tiêu cực đằng sau phong tục cổ này. Vì Yobai thực hiện vào đêm tối, nên đây cũng là điều kiện cho những tên biến thái hoành hành, tỉ lệ tội phạm cũng từ đó mà tăng lên.

Đến thời Meiji, hôn nhân chuyển sang chế độ một vợ một chồng do đó tập tục này cũng dần biến mất, nhưng nó vẫn “âm ỉ” tại những vùng nông thôn Nhật Bản cho đến năm 1938, sau vụ thảm sát tại Tsuyama.

Vụ án Tsuyama có nguyên căn từ tập tục cổ xưa này, khi người đàn bà vẫn “phục vụ” tên thủ phạm vào mỗi đêm Yobai từ chối nhu cầu của hắn khi biết hắn mắc bệnh lao. Chính từ lý do này, hắn điên tiết và giết hại 30 người trong làng, bao gồm cả người thân của hắn (theo thư tuyệt mệnh của tên sát nhân)

Ngày nay, có vẻ như tục lệ này không còn nữa, nhưng sự tồn tại của kiểu hôn nhân kỳ quái này có thể bắt nguồn gốc với suy nghĩ thoáng trong hôn nhân và “chuyện ấy” của người Nhật ngày nay.